Yeşil Bina Sertifikaları
Çevre Dostu Bina Sertifikaları Neler?
Bu sayfada yeşil bina sertifikası nedir, hangi yeşil bina serifikaları bulunur, yeşil bina sertifikalarını diğer yapılardan ayıran özellikler nelerdir gibi bilgilere yer verilmiştir. Her bir sistemin detayına ilgili yeşil bina sertifikasının sayfasından ulaşabilirsiniz.
İçerik
Yeşil Bina Sertifikası Nedir?
Günümüzde, çevre bilincinin artmasıyla birlikte, sürdürülebilir yaşam alanlarına olan ilgi de giderek büyüyor. İşte tam da bu noktada, “yeşil binalar” kavramı karşımıza çıkıyor. Yeşil binalar, sadece birer yapı değil, aynı zamanda çevreye duyarlı, kaynakları verimli kullanan ve insan sağlığını ön planda tutan yaşam alanlarıdır. Bu yapılar, enerji ve su tasarrufu, atık yönetimi, iç mekan kalitesi, malzeme seçimi ve arazi kullanımı gibi pek çok konuda çevreye saygılı çözümler sunmayı amaçlar.
Peki, bir binanın “yeşil” olduğunu nasıl anlarız? İşte bu noktada, yeşil bina sertifikaları devreye giriyor. Bu sertifikalar, binaların çevresel performansını değerlendiren ve sürdürülebilirlik standartlarına uygunluğunu onaylayan sistemlerdir. Bu sertifikalar gönüllülük esasına dayanır ve genellikle yasal bir zorunluluk olmasa da, yeşil bina sertifikasına sahip yapılar, pazarda daha yüksek bir değere ve ilgiye sahip olmaktadır. Bu da yatırımcılar ve kullanıcılar için önemli bir avantaj demektir.
Yeşil Bina Sertifikaları
Dünya genelinde kabul görmüş pek çok yeşil bina sertifikasyon sistemi bulunmaktadır. Her biri, farklı değerlendirme kriterleri ve öncelikleriyle öne çıkar. En yaygın kullanılan sertifikalardan bazıları şunlardır:
ABD Yeşil Bina Konseyi (USGBC) tarafından geliştirilen bu sertifika, binaların çevresel performansını değerlendirir ve sürdürülebilir tasarım ilkelerine uygunluğunu onaylar. Enerji verimliliği, su tasarrufu, malzeme seçimi, iç mekan hava kalitesi ve inovasyon gibi konulara odaklanır. LEED, yeni ve mevcut binalar için ayrı ayrı değerlendirme sistemlerine sahip olmanın yanı sıra, LEED Zero Carbon, LEED Zero Energy, LEED Zero Water ve LEED Zero Waste gibi "net sıfır" sertifikalarıyla da dikkat çeker.
LEED sertifikası ile ilgili daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
İngiltere merkezli Building Research Establishment (BRE) tarafından oluşturulan bu sertifika, inşaat kaynaklı çevresel etkileri azaltmayı, sosyal ve ekonomik faydalar sağlamayı amaçlar. BREEAM, sürdürülebilirlik konularını daha geniş bir bakış açısıyla ele alır ve enerji, su, malzeme, atık, ulaşım, arazi kullanımı, sağlık ve refah gibi alanlarda değerlendirme yapar.
Uluslararası WELL Bina Enstitüsü (IWBI) tarafından geliştirilen WELL sertifikası, insan sağlığı ve sıhhatini destekleyen bina ve iç mekanların geliştirilmesine odaklanır. Hava kalitesi, su kalitesi, beslenme, ışık, fiziksel aktivite ve konfor gibi yaşam kalitesini doğrudan etkileyen konuları değerlendirir.
Uluslararası Finans Kurumu (IFC) tarafından oluşturulan bu sertifika, kaynak verimliliğini ön planda tutar. Enerji, su ve malzeme kullanımında tasarruf sağlamayı hedefler ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olarak kullanılır.
EDGE sertifikası ile ilgili daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından geliştirilen bu ulusal sertifika, Türkiye'deki koşullara uygun olarak sürdürülebilir yeşil binaların ve yerleşimlerin gelişimini desteklemeyi amaçlar. Bütünleşik bina tasarımı, enerji verimliliği, su yönetimi, malzeme seçimi, iç ortam kalitesi, atık yönetimi ve arazi kullanımı gibi konuları kapsar. YeS-TR, yeni ve mevcut binalar ile yerleşimler için ayrı değerlendirme sistemlerine sahiptir.
YeS-TR sertifikası ile ilgili daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Dış Mekan Su Tüketimi
Yeşil Çatı
Yenilenebilir Enerji
Su Tasarrufu
Geri Dönüşüm
Doğal Aydınlatma
Yağmur Suyu Hasadı
Yapı Kabuğu
Isı Adası Etkisi
Konum ve Ulaşım
İç Mekan Kalitesi
Yeşil Binalar Hangi Özellikleri İle Ön Plana Çıkar
Yeşil binalar, sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda tasarlanıp inşa edilen ve çevreye duyarlı özellikleriyle ön plana çıkan yapılardır. Yeşil bina sertifikasyon sistemleri, bu özelliklerin değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi için bir çerçeve sunar. Bir yeşil bina sertifikasında dikkat edilen temel konular şunlardır:
İç Mekan Su Tasarrufu: Düşük akışlı armatürler, su tasarruflu tuvaletler ve musluklar gibi su kullanımını azaltan ekipmanlar tercih edilir. Su kullanımının izlenmesi ve kayıt altına alınması önemlidir.
Dış Mekan Su Tasarrufu: Peyzaj sulamasında su kullanımını azaltan yöntemler ve bitki türleri tercih edilir. Yağmur suyu toplama sistemleri ile sulama ve diğer kullanımlar için su geri kazanımı sağlanır.
Yağmur Suyu Toplama Sistemleri: Yağmur suyunun toplanması ve depolanması ile sulama, tuvalet rezervuarları gibi alanlarda kullanımı sağlanır.
Enerji Verimli Tasarım: Binaların tasarımında enerji verimliliği ön planda tutulur.
Isı Yalıtımı: Yüksek performanslı ısı yalıtım malzemeleri ve uygulamaları ile enerji kayıpları azaltılır.
Sızdırmazlık: Yapı kabuğunun sızdırmazlığı sağlanarak enerji verimliliği artırılır.
Enerji Verimli Ekipmanlar: Yüksek verimli HVAC (Isıtma, Havalandırma ve Klima) sistemleri ve aydınlatma ekipmanları kullanılır.
Enerji İzleme ve Yönetim: Binaların enerji tüketimini izlemek ve yönetmek için sistemler kurulur.
Güneş Enerjisi: Güneş panelleri ile elektrik üretimi sağlanır.
Rüzgar Enerjisi: Rüzgar türbinleri ile elektrik üretimi sağlanır.
Jeotermal Enerji: Jeotermal kaynaklardan ısı enerjisi elde edilir.
Doğal ve Mekanik Havalandırma: İç mekan hava kalitesini artırmak için doğal havalandırma sistemleri ve taze hava girişini sağlayan mekanik havalandırma sistemleri kullanılır.
Hava Kalitesini Etkileyen Malzemeler: Düşük VOC (Uçucu Organik Bileşik) içeren boyalar, yapıştırıcılar ve diğer malzemeler kullanılarak iç mekan hava kalitesi korunur.
Konfor: İç ortamda hava kalitesinin yanı sıra ısıl konfor, aydınlatma ve akustik konfor da önemlidir.
Doğal Aydınlatma: Binaların tasarımında doğal ışığın maksimum düzeyde kullanılması sağlanır.
Aydınlatma Kontrolleri: Işık seviyelerini kontrol etmek için sensörler ve otomatik sistemler kullanılır.
Atık Yönetim Planı: İnşaat ve işletme süreçlerinde atık üretimini azaltmaya yönelik planlar oluşturulur.
Atıkların Ayrıştırılması: Atıkların geri dönüştürülebilir ve geri dönüştürülemeyen olarak ayrıştırılması sağlanır.
Geri Dönüşümlü Malzemelerin Kullanımı: Yapı malzemelerinde geri dönüştürülmüş içeriklere sahip ürünler tercih edilir.
Yerel Malzemeler: Yakın çevreden temin edilen malzemeler kullanılarak nakliye kaynaklı emisyonlar azaltılır.
Geri Dönüşümlü Malzemeler: Geri dönüştürülmüş içeriğe sahip malzemeler kullanılarak kaynak tüketimi ve enerji kullanımı azaltılır.
Çevresel Ürün Beyanı (EPD): Malzemelerin çevresel etkilerini gösteren EPD belgelerine sahip ürünler tercih edilir.
Toplu Taşıma Erişimi: Binaların toplu taşıma araçlarına yakınlığı önemlidir.
Bisiklet Yolları: Bisiklet kullanımını teşvik eden altyapı sağlanır.
Yürüme Mesafeleri: Binaların yaya dostu tasarımlara sahip olması sağlanır.
Her bir yeşil bina sertifikasyon sisteminde farklı kriterler bulunmaktadır. Bu farklılıklar sertifikanın oluşturulduğu bölgenin özelliklerine göre değişiklik gösterebildiği gibi, sertifika sistemini oluşturan kurumların önceliklerine göre de değişebilmektedir. LEED ve BREEAM sertifikaları saha seçimlerinden başlayan, projelerin tasarımlarını ve malzeme seçimlerini içeren ve inşaat süreçlerine ait çalışmaları da sürece dahil eden sistemlere sahipken, EDGE sertifikası sadece enerji, su ve gömülü enerjideki tasarrufa odaklanır, WELL sertifikası ise insan sağlığına odaklanmaktadır.
Bu özellikler, yeşil binaların çevresel etkilerini azaltırken, enerji ve su tasarrufu sağlayarak işletme maliyetlerini düşürmesine, iç mekan konforunu artırmasına ve kullanıcıların sağlığını korumasına yardımcı olur. Yeşil bina sertifikasyon sistemleri, bu konuları kapsamlı bir şekilde ele alarak sürdürülebilir yapıların yaygınlaşmasını teşvik eder.
